قضیه ۱,۴۰۰,۰۰۰ تومان مساعده بانک به حج چیست؟

هزینه حج واجب ۹۷ درحالی از سوی سازمان حج و زیارت، یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان کمتر از مبلغ واقعی اعلام شد که این سازمان وعده داد این پول را با عنوان «مساعده بانک» از سرجمع هزینه های حج کسر می کند، اما حالا اعلام کرده این مبلغ را در قسط دوم که سال آینده از مردم می گیرد، کم خواهد کرد.

به گزارش ایسنا، سازمان حج و زیارت تا کنون توضیح نداده چرا بانکی که دست کم ۱۲ سال پول حج مردم را نزد خود داشته، اینک به چه علت باید به مردم مساعده بدهد؟ آیا این مساعده به ماجرای جنجال برانگیز سودهای بانکی حج که حدود پنج سال پیش برملا شد، برنمی گردد؟

ماجرای تخطی بانک ها از پرداخت سود واقعی به سپرده های حج و عمره در سال ۹۱ برای نخستین بار از سوی نماینده ولی فقیه در امور حج علنی شد، هرچند که سازمان حج و زیارت چراغ خاموش موضوع آن را پیگیری می کرد. در سالی که قیمت سفر حج با افزایش بی سابقه و ناگهانی روبرو شد و رییس سازمان حج سعی کرد آن را متاثر از نوسانات نرخ ارز بداند، حجت‌الاسلام سیدعلی قاضی‌عسکر در جمع روحانیون کاروان‌های عمره مفرده در قم و تهران اشاره ای کوچکی به اصل قضیه کرد و گفته بود: «سپرده‌گذاری مردم در بانک‌ها موجب شده تا بیشترین سود نصیب بانک‌های عامل شود و سپرده‌گذاران با کاهش ارزش پول دچار خسران شوند. »

هرچند که در بوق کردن این قضیه، بانک ها را وادار نکرد در پرداخت سود واقعی به سپرده های حج، تجدید نظر کنند.

سال ۹۲ سرانجام رییس وقت سازمان حج و زیارت اعلام کرد که می خواهد با مسؤولان بانک ملی که آن زمان حق انحصاری سپرده های حج را داشت، مذاکره کند تا در روند پرداخت سود سپرده، تجدید نظر شود.

حجت الاسلام موسوی حتی تهدید کرد بانک عامل را تغییر می دهد و دامنه این دگرگونی را تا نوع سپرده گذاری و شکل ثبت نام می کشاند، بعد هم وعده داده بود که بانک حج را راه اندازی کنند و معتقد بود؛ در این طرح سعی بر آن خواهد شد که سپرده ها در راه صحیح و درست استفاده شود که حداقل مابه التفاوت از مردم گرفته نشود یا کمتر گرفته شود.

تا آن سال سپرده های حج صرفا با عنوان علی الحساب در بانک شناخته می شد که حتی تا مقطعی سود پرداختی به آن نسبت به حساب های کوتاه مدت نیز کمتر بود. این درحالی بود که سال های انتظار ودیعه گذاران برای حج، از همان ابتدا مشخص می کرد که این حساب ها باید بلند مدت محاسبه شوند، اما اشخاصی که مثلا سال ۸۴ ودیعه گذاری کرده بودند در سال ۹۲ حدود یک میلیون تومان سود گرفتند که این مبلغ کمتر از سود سپرده کوتاه مدت آن زمان (۱۴ درصد) محاسبه شده بود، در شرایطی که همان موقع به سپرده هایی با بیش از پنج سال ماندگاری با عنوان بلند مدت، ۲۰ درصد سود تعلق می گرفت.

سازمان حج و زیارت هیچ وقت سرانجام آن مذاکرات و خط و نشان ها را اعلام نکرد، اما از سال ۹۲ به بعد بود که «غیر رسمی» اعلام شد هنگام ثبت نام در کاروان های حج، به هر یک از صاحبان سپرده، مبلغی به عنوان «مساعده» از سوی بانک پرداخت می شود که از ۹۰۰ هزار تومان در سال ۹۲ آغاز شد تا امروز که رسما علام شده برای حج ۹۷ رقم رقم مساعده به یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.

پولی که رییس سازمان حج و زیارت موقع اعلام هزینه سفر حج باز بی انکه علت پرداخت این مساعده را روشن کند، از سرجمع مبلغ کسر کرد، اما اکنون به مردم اطلاع داده شده که قیمت کاروان ها از حدود ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تا ۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است که در دو قسط گرفته می شود و آن مساعده بانکی هم در پرداخت بخش دوم هزینه کاروان حج، محاسبه و کسر می شود.